THU_HOA(2)

TH HOA (3) (Tiep theo)

Nh nhanh tr, Kieu Phong cu Chu tch Nham thoat nan b ba Ho xuan Hng van co ve toi dot ma hay noi ch. Nhng va chay khoi vung nguy hiem, co Ta Cuc trn mat, chi KP lien:

"Sao luc nay ong dam bao la toi het thac mac nh oc bai "chi ch". ng co vo oan, vu cao bay ba. Ong khong oc bai mi nhat toi chi ong a. Trong bai "Cu li van nghe" toi a noi ro nhng th du ong neu ra trong "chi ch" la... ng ngan, van chng Kieu Phong th "man tra", "ban thu", "e tien" va Kieu Phong la o... "cu li van nghe!" Ong cha tn a."

Kieu Phong u :

"Ua, toi c tng co kha hn ong Nham ch. Hoa ra co ong y vi nhng lap luan ngu dot ve van chng ch ngha cua ong Nham a? Co cung oi cam Ho xuan Hng sang tao, khong cho ba ay "nh ngha lai" t "anh c ngi" theo y ba ay a?"

"D nhien. Co ong y, co ai mo qua xa qua xa nen van chng ang van Nham th toi mi trnh trong pho bien no, quang cao um sum cho ca nc oc ch. Sao ong hoi ng ngan the!"

Kieu mo nghet ra, thay mnh ngu that, a ngu con hay anh gia lam ngi khac, oc bao nhieu bai van li li chau ngoc cua co Cuc ma van cha m mat, van c ng la co ay khong dot bang ang van Nham! au oc mnh lu lan qua roi.

ang nh tm li xin loi co Cuc, nhan tien cung xin co ay bo qua cho cai vu lau nay Kieu Phong c vu oan cho co la ngi "thong minh, sac ben"... th ong Nham, cha het b cai quat cua Ho xuan Hng am anh, chay am sam vao mot ong cu ang ci bo rong chi. Kieu mo nhn ky, nhan ra ngay la cu Nguyen cong Tr.

Ong Nham te lan cu, chac kha au. Theo ung truyen thong tot ep cua bo ba: Vien Linh, Van Nham, Ta Cuc... "luc nao cung ch thay loi  ... ngi khac", ong Nham to tieng s va cu Nguyen cong Tr la pham luat i ng, la ci bo khong co... bang lai! Roi, ch vao cai mo cau che "cong hau" cua con bo, Chu tch Nham ln tieng chat van:

"Ong dung mo cau che ay cai g ay?"

Cu Nguyen cong Tr vuot rau, t ton:

"Lao che cai "MIENG THE GIAN" ay?"

Thay co Cuc trn mat, Kieu Phong tnh can ma khong kp. Gap c hoi (tng co the) che bai, chi bi mot bac tien boi, co ay nhanh lam cac cu a!

Le nh chp, co Cuc xong ti lat mo cau ra, nhn that ky vao cai "cong hau" cua con bo roi ru len:

"Sao ma cac ong nha van, nha th Viet Nam, xa cung nh nay, co the dot tieng Viet en the nay ha gii! Vo Phien, Nguyen Tuan th dung sai t "chi ch", Ho xuan Hng th khong phan biet c chuyen "anh tren ging" vi thu "anh c ngi". Bay gi lai en Nguyen cong Tr lan lon t "lo . bo" vi t "mieng the gian". Goi "lo . bo" la "mieng the gian", Nguyen cong Tr a sai lam ve ca nhng kien thc can ban..."

Thay co Cuc tru treo mot cach uyen bac qua, Chu tch Nham vo cung hanh dien. Chang lai loi oan van hung trang trong bai "TH HOA" ra ren r tham thiet e phu hoa:

"Danh t "LO . BO" la mot y niem ma t thu khai quoc lap dan en gi TO TIEN TA a GI GAM VAO O TAT CA NHNG CAM NGH, TAM TNG... Danh t 'LO . BO' la mot..."vat chet" a c quan chung quen dung lau i roi, a AN SAU TRONG TIEM THC CUA CON NGI, co khi hang may the he trc, ke hau sinh, du la nha van, nha th, nha Ho xuan Hng, nha Nguyen cong Tr, hay g g chang na cung khong the nh ngha lai theo y rieng cua mnh la "MIENG THE GIAN". Lam nh the chang khac nao ta lay gao ong nc bien..."

Thay ong Nham, co Cuc chom chom len quyet liet bao ve danh t "Lo . bo", phun ra toan nhng li ngu dot, KP s tai ngi, v biet cu Nguyen cong Tr co... vo. Cu ma ra tay th chet ca lu.

Nhng, giong nh tat ca nhng vo lam ai cao thu tren i, cu rat bnh than, ch phat nhe tay ao nh ta uoi con ruoi, con muoi... roi lang lang quay i.

Bon than la a nang au co chu bo cuoc. Chu tch Nham, Trng N Cuc uoi theo, nam uoi bo keo lai, nhat nh bat Nguyen cong Tr phai tra lai ten tuoi cho cai "lo . bo", khong cho cu "noi sai", "dung cng" goi no la cai "mieng the gian"!

Rang cu van tnh the lan chot, Kieu mo keo tay ong Nham, gan co giang na:

"Nhng ieu nay toi a giang cho co Cuc, nhng co ay ban tui bui lo viet bai chng to cho ca nc thay la co ay thong minh hn, uyen bac hn, viet van hay hn cu Vo Phien... nen co khong chu nghe. Thay ong mat mui sang sua hn ch Th N, toi giang them mot lan na ay: Cac nha van, nha th thng dung t ng mot cach linh ong, tai tnh. Nh vay, ho lam cho Viet ng phong phu. Ba Ho xuan Hng thay chuyen "anh c" vi "chuyen ay" khi dien ta bang van chng ch ngha, co nhieu cho giong nhau: cung "ven pha tnh len", cung "em tot au ru r vo cung", cung "nc phao no ung ra chieu" th ba e lai cho hau the mot bai th hay va cai ngha mi cho t "anh c ngi". Nhan vat Huan Cao cua Nguyen Tuan thay vien quan nguc biet thng thc, su tap ch viet ep th dung t "chi ch". Vo Phien thay ong Ho, Vu hoang Chng cham chut ch viet nh ngi chi lan, chi cay canh uon nan, got ta cay, canh, hoa la th dung t "chi ch". Ngay ca t "hut thuoc phien" ma ang van Nham viet lai la "chi thuoc phien", du chuyen "chi" chuyen "hut" that khac nhau, ngi oc van khong thay chng, van chap nhan de dang, v t "thuoc phien" lam lien tng en chuyen an chi, sa oa.

Cu Nguyen cong Tr ghet mieng li the nhan, nhat la mieng li nhng a lang loan, vo hoc, vo hanh. Cu dung t "mieng the gian" e goi cai "lo . bo" la ung qua. Hai mon co nhieu cho tng ong, v cung hay th ra cai giong hoi ham, ngu dot. Chuyen hoi ham th ong biet roi. Con chuyen "ngu dot" th ong chu kho suy luan mot t se thay ngay. Phan au bo xa nay a b coi la ... ngu th cai cho uoi bo tat nhien phai... tham ngu, ch ngu. Cu Nguyen cong Tr dung t nh the la het xay. Ong ng dai dot ngan cam cu ma phai toi.

Ong Nham nhat nh khong chu nghe li phai, c phu lc co Cuc keo uoi bo, va keo va lam nham nhng cau van rat... "th hoa":

"Danh t "lo . bo" co t ngay khai quoc, lap dan. To tien nha toi a gi gam vao o tat ca nhng cam ngh, tam tng... toi phai bao ve no en cung..."

Thnh lnh, cu Nguyen nhu may, nhn Kieu Phong:

"Nha anh la ten Kieu Phong ang b Ngoc Hoang Thng e ay ra ch Cau Muoi giang day van chng cho hai ong ba nay phai khong?"

"Da."

"Sao lai day van chng  ch Cau Muoi?"

"Da, Ngoc Hoang ra lenh tro  au th thay phai en o."

"Nha anh day do lam sao ma e ho dot nat ky cuc the?"

B hach toi, Kieu Phong s qua, voi nan n:

"Trnh cu! Hai ngi nay: ong th la Chu tch Hoi Van But, ba th la Trng uy ban Nha Van N, toan nhng bac het sc danh gia ay a... Chang hieu ho co mac benh tr on khong ma nha chau noi c nh nc o la khoai. o bao nhieu nc... ra ngoai bay nhieu! Cu kien nhan ch nha chau co gang giang day them mot thi gian na xem sao. Trong khi ch i th xin cu giup nha chau bang cach gia v chieu y ong ba ay cho ho sng, may ra au oc ho sang sua hn chut nh th nha chau cung  cc."

Cu Nguyen cong Tr co ve cam ong. Cu quay sang ong Nham, co Cuc:

"Thoi c, thng tnh nha anh Kieu Phong vat va, ta cung chieu y anh Nham, ch Cuc. T nay, ta se khong dung t "mieng the gian" na ma se dung lai t cu la t "lo . bo". Nhng trc het anh ch hay buong cai uoi bo ra, ng co co keo lang nhang ma bo no sung len, no a v mat."

Ong Nham, co Cuc luc ay mi chu buong uoi bo, mat mui het sc ha he, hanh dien. Ho bat au roi rt khen nhau. Co Cuc th ca ngi giao s Nham oc thong viet thao tieng Tay, tieng Tau, tieng A Rap, tieng La Tinh, tieng Ai cap, ch co tieng Viet la Giao s lang quang thoi. Con ong Nham th tang boc rang co Cuc la ngi vo cung uyen bac, t "chi ch" kho the, thien ha nhng tay loi lac nhat cung hieu co ... NA NGHA, the ma rieng mnh co Cuc lai hieu tron goi u... NGUYEN CA MOT NGHA, lai la cai ngha cua Lang Nhan c, uyen tham khong ta c, rang ca Kieu Phong lan Nguyen cong Tr eu khong u kien thc van chng e tranh luan vi co (bai "Chi Ch" th ...cha phai la tranh luan van chng, v co Cuc b thua chong gong, khong ke) ca hai phai chu bo tay, im lang e co hoan toan thang li trong vu bao ve t "lo . bo".

Trong canh ay, cu Nguyen cong Tr th dai, bao Kieu Phong:

"Cai ieu nay th nha anh con met, s nhng bo cua ta chac cung chang li ch g. Nhng a ha, ta van gi li. T nay ta khong dung t "mieng the gian" ma ch dung t "lo . bo". ay la may cai mo cau. Nha anh che gium cai ... "mieng the gian"...a quen, cai "lo . bo" lai gium ta cho no  rac tai thien ha."

Cu Nguyen thay xuong at hai cai mo cau. Hieu y cu, Kieu Phong voi vang nhat len em che mieng ong Van Nham, ba Ta Cuc. Che a ky, ma cap Van Nham, Ta Cuc van khong chu im, van th ra cai giong hoi ham. Kieu mo ngat th, giat mnh, tnh mong.

**********

Bai "TH HOA", nh the, la hoan toan nham nh hay sao?

Khong en noi the. No co mot cau rat gia tr, gia tr van chng van hoc ang hoang. o la cau cuoi cua oan van nay:

"Vay, bay gi  hai ngoai, neu Vo Phien co muon viet ve "thu chi ch ep" cua ong (Vu hoang Chng) th hay nen goi o la thu chi "TH HOA" cho chnh danh, ch ng dot nat ho o cho o la thu chi "THI HOA", hay te lau hn na em boi bac bang may tieng nham nh "thu chi ch" theo kieu au ng xo ch".

Khi hung dung viet rang t "THU CHI CH" la nhng tieng "NHAM NH" la ngon ng "AU NG XO CH", ong Nham a cho oc gia thay ro nhieu ieu:

Cau van ay tiet lo trnh o giao duc thc s cua ong Nham, the hien nhan cach thc s cua co Cuc. No con lam phong phu kho truyen tieu lam nc nha.

Cau van ay cho ta thay la trc 75, cac thay co day Viet van hien qua. Ho e hoc tro tron hoc nhieu qua. Co Cuc tron, khong hoc ti "Vang bong mot thi" cua Nguyen Tuan. Ong Nham lai cung khong biet g ve cuon sach ay, cha hieu tai tron hoc hay khong c i hoc. Ong khong he biet may tieng "thu chi ch" la li cua nhan vat Huan Cao, mot danh Nho, van chng trum thien ha. Neu biet, du co ngu cach may, ong cung khong dam bao li cu Huan Cao la nham nh, la ngon ng au ng xo ch.

Thay ang van Nham noi chuyen van chng tao nha, voi m cuon "B mat HTCTMN" ra coi s lai, m trang nao cung nhat c nhng cau ai loai the nay:

"Hai thay tro Pham van Lieu va Mai en con ban bac ke hoach "that chat moi bang giao Viet Thai" bang thu oan dung "cai la a" cua nang Anh Hoa Vu B" (Sd trang 42).

"(Linh muc Cao van Luan)... ngoi ni phong khach ngam ngha than hnh non na cua Ngo th thu Ha, hay trong khi len ging nam m tng ti mui da tht thm tho cua co hoc tro cu Thu Ha..." (Trang 157)

"Mat tng (Ngo quang) Trng san sui ay mun trng ca boc, vi cap mat luc nao cung ao nhn lam let ngang doc. Tren mieng ong luc nao cung "bu" ieu thuoc la, ra chieu suy t d lam" (Trang 159)

"Ba chu bao nh ba But Tra th gia ca, mat ro hue, than xac lai so se, cap vu mp nh hai tam da mong, chay xe xuong en lng quan" (Trang 472)

"Toi (ang van Nham) la thang "an rau muong con co cai cong long thong trong lo t" (Trang 290)

"...Qua ay la mot kho thuoc phien. Mac sc ma hut. Hut en mc t ra khoi cung cha chac a het noi..." (Trang 339)

Kieu Phong khong dam trch dan them lam ban mat oc gia.

Tac gia bay tram trang sach ay nhoc nhng cau van nh the lai ang hung dung che Vo Phien, Nguyen Tuan la dung t ng... "nham nh", "au ng xo ch".

Trong kho tang van chng dan toc, cac cu co thay truyen tieu lam nao xuat sac hn khong?.

KIEU PHONG